Koning Herodes
De rust in Judea lijkt teruggekeerd. Maar wat is ‘rust’,
als er een koning aan de macht is als Herodes? Een wraakzuchtige man, die met
ijzeren vuist regeert. Een man, die steeds bezig is met het uit de weg ruimen
van zijn tegenstanders. Of dat nu mensen zijn uit de vriendenkring of eigen
familie, dat deert hem niet...
Pracht en praal
De grote steunpilaar van Herodes is niemand minder dan keizer Augustus.
Aan hem heeft Herodes het te danken
dat hij zijn koninkrijk steeds verder kan uitbreiden, totdat het ongeveer zo
groot is als in de glorietijd van koning David.
Hij heeft een voorliefde voor pracht en praal. Veel
bouwwerken komen tot stand: een nieuw paleis in Jeruzalem, verdedigingstorens, een amfitheater,
waar Griekse spelen worden gehouden, nieuwe steden, heidense tempels. Dit alles
slorpt enorm veel geld, en de bevolking moet de zware belasting maar ophoesten. Toch is het niet slecht voor de economie: het geeft de mensen ook werkgelegenheid.
► Verdedigingswerken van Herodes in Jeruzalem
En niet te vergeten: hét grote bouwproject: de tempel in Jeruzalem. Die is niet zo mooi meer na ruim 500 jaar, vindt de koning. Vanaf het jaar 19 voor Chr. is men bezig met het vernieuwen en verfraaien van de tempel van Zerubbabel. Een enorm karwei, dat uiteindelijk zo'n 85 jaar in beslag zal nemen!
Wantrouwend
Herodes maakt zich voortdurend zorgen: is iedereen wel te vertrouwen? Hij weet dat de wetsgetrouwe Joden weinig moeten hebben van
zijn heidense bouwwerken en levensstijl. En hij is van Edomitische
afkomst, wat ook niet door iedereen wordt gewaardeerd.
Ook laat hij zien dat hij niet voor moord
terugdeinst, om zijn troon veilig te stellen. Bijvoorbeeld, als hij zijn
vrouw Mariamne (één van de tien die hij gehad heeft!) verdenkt, wordt deze,
samen met haar moeder, ter dood gebracht. Ook nakomelingen van het Hasmonese
koningshuis worden terechtgesteld – het gevaar van díe kant is dan ook
bezworen!
Moord en doodslag
Na de dood van Mariamne (ze was nog maar 25!) wordt de
koning door berouw en wroeging gekweld – het was zijn lievelingsvrouw. Maar hij blijft op zijn hoede: wat zijn de aanhangers van de Farizeeën of de Hasmoneeën van plan? Steeds vreest hij dat men een complot tegen hem smeedt, dat iemand
hem van de troon wil stoten…
Dat blijkt, enkele jaren voor zijn dood, als hij de beide
zoons van Mariamne om het leven laat brengen. Als keizer Augustus dit hoort,
zegt hij (naar men beweert): “Je kunt beter een varken van Herodes zijn dan een
zoon”.
Geboorte van Jezus
Tijdens de de laatste jaren van de koning wordt, ongeveer 5 voor Chr., de Heere Jezus geboren in Bethlehem. Herodes hoort de Wijzen uit het Oosten vertellen dat er een "Koning der Joden" is geboren. Hierin ziet de koning natuurlijk een groot gevaar voor zijn troon. En we weten wat hij gedaan heeft met de kinderen in Bethlehem…
► Het Herodion, de burcht van Herodes
Niet lang hierna voelt Herodes zijn einde naderen. Hij geeft bevel om duizenden vooraanstaande Joden bijeen te drijven in de renbaan van Jericho. Na zijn dood moeten deze mensen allemaal omgebracht worden! Want, zegt de koning: als ik er niet meer ben, willen de Joden vast gaan feestvieren. Maar dat zal niet gebeuren, want in bijna elke familie zal er dan een groot verdriet komen. Het plan wordt gelukkig niet uitgevoerd: na het sterven van de koning krijgen de gevangenen in Jericho hun vrijheid terug…
Ten zuiden van Jeruzalem heeft Herodes een enorme burcht laten bouwen: het Herodion. Daar is ook in 2007 een graftombe gevonden. Maar het is niet zeker dat deze van Herodes is geweest...
Wist je...
- dat er een fout in onze jaartelling is geslopen?
- dat er een vergissing van zo'n vijf jaar is gemaakt?
- dat daarom Jezus geboren kan zijn in het jaar 5 vóór Chr.?