Driemaal 'nee'

Na de Zesdaagse Oorlog voelen de Joden zich een beetje ‘bevrijd’. De dreiging van de Arabische landen is voorlopig van de baan. Die hebben hun lesje wel geleerd. Maar: hoe moet Israël de ‘bezette’ gebieden besturen?

   Angst voor wraak    

Hoe dan ook: de samenwerking tussen Joden en Palestijnen komt op gang. De land- en tuinbouw op de Westelijke Jordaanoever (de ‘Westbank’) kan nu ook haar producten kwijt op de Israëlische markt! De industrie groeit, de Palestijnen ontvangen exportgoederen uit Israël. Velen van hen krijgen werk en hebben het beter dan ze ooit gehad hebben. Toch neemt een grote groep Palestijnen de wijk naar Jordanië, uit angst voor wraak van de Joden. Maar die stroom droogt snel op als ze merken dat hun vrees ongegrond is.

De Arabieren blijven moeite houden met de geleden nederlaag; nog steeds wordt de Israëlische aanval gezien als gevolg van een jarenlange voorbereiding. Men kan het niet verkroppen. Van Nasser wil men geen kwaad woord horen. Maar het lijkt of iedereen de schuld krijgt. Ook Engeland en Amerika, die natuurlijk de Joden hebben geholpen met bombarderen…

   Nee, nee, nee...    

Het is duidelijk: Israël snakt naar vrede en vrijheid. Het land stelt als voorwaarde: erkenning van de Joodse staat door de Arabieren. Dan kan er meteen ook gesproken worden over terugtrekking door de Joden. Maar de Arabische landen hebben daar geen oren naar. In augustus 1967 vergaderen ze in Khartoem (in Soedan). Nasser is daarbij ook aanwezig. Het bekende liedje wordt weer gezongen: Nee tegen erkenning van Israël. Nee tegen vrede. Nee tegen onderhandelingen. De staat Israël wordt gezien als een ‘gezwel’ in de Arabische wereld. De Joden moeten eruit geschopt worden!

► Egyptische propaganda: dit is wat de Arabieren wensen...

In november komt er een belangrijk besluit van de Verenigde Naties (VN). Dit staat bekend als: resolutie 242. Hierin wordt gesteld dat Israël zich moet terugtrekken en dat er een duurzame vrede moet komen, met veilige grenzen. Geen gewelddaden meer. Ook het vraagstuk van de vluchtelingen moet rechtvaardig worden opgelost. Die heeft Israël nu immers binnen zijn grenzen gekregen! Over deze resolutie is later veel te doen geweest. Hoe moet je die nu precies opvatten? De Arabieren en de Palestijnen beweren dat Israël zich niet aan de eis tot terugtrekking heeft gehouden. De Joden zeggen dat ze ook veel waarde hechten aan veilige grenzen…

   Terreurgroepen    

In de jaren die volgen reist een VN-ambassadeur tientallen malen naar Jeruzalem om ‘de temperatuur op te nemen’ van het vredesproces. Veel vooruitgang is er niet. Israël wil vrede, maar is (nog) niet voor volledige terugtrekking. De Arabische landen verlangen terugtrekking, maar ze spreken niet over volledige vrede…

► Nasser op de bijeenkomst in Khartoem
►► Yasser Arafat (rechts) in gesprek met Nasser (1970)

Er zijn organisaties die niet zo blij zijn met de situatie. Immers, Joden en Palestijnen mogen vooral niet in vrede met elkaar leven, vinden ze. Er is een bevrijdingsbeweging Fatah, met als leider: Yasser Arafat. Deze had al eens geprobeerd de Israëlische waterleiding aan te vallen. Nu voeren ze ook vliegtuigkapingen en bomaanslagen uit. Met vele onschuldige slachtoffers. Wapens worden geleverd uit o.a. Oost-Europa en Rusland.

   München 1972    

In 1969 en 1970 woedt er tussen Israël en Egypte weer een oorlog, waarbij geen van de partijen echt winst kan behalen: de zogeheten ‘uitputtingsoorlog’. Je wordt er moe van, maar bereikt er weinig mee. Langs het Suezkanaal worden duizenden conflicten uitgevochten met vele honderden slachtoffers. Ook aan de oost- en noordgrens van Israël blijft het onrustig.
Eind september gaat er een schok door Arabische wereld door het plotselinge overlijden van Nasser. Zijn opvolger heet: Sadat - over hem zullen we nog horen...

Twee jaar later, in 1972, zijn er in München de Olympische Spelen. Elf Israëlische deelnemers worden gegijzeld door leden van de Palestijnse terreurbeweging ‘Zwarte September’. Allen vinden daarbij de dood. Een golf van verontwaardiging gaat over de wereld. Ondanks dit alles hoor je in Israël voorzichtig optimistische geluiden. In augustus 1973 zegt generaal Dayan (die ook minister van defensie is): De vrede is nu dichterbij dan ooit! Heeft hij gelijk?
De tijd zal het leren. En sneller dan men in Israël denkt...